Խնդիրներ

Ագարակում կա 3 հատ ձի, 7 հավ, 4 էշ: Քանի կենդանի կ ակարակում:

Լուծում ՝ 3+7+4=14

Պատասխան ՝ 14 կենդանի

10 հոգի գնացել են Արատես: Ամեն մեկի մոտ կար 2 քնապարկ: Եթե այդ քնապարկերը հավեքենք ինչքան քնապարկ կաստացվի:

Լուծում ՝ 10×2=20

Պատասխան ՝ 20 քնապարկ

Արագածին

Դո՛ւ, Արագա՛ծ, ալմաստ վահան

Կայծակեղեն թրերի,

Գագաթներդ՝ բյուրեղ վրան

Թափառական ամպերի։

Սեգ ժայռերդ՝ արծվի բույն,

Լճակներդ՝ լույս-փերուզ.

Առուներդ՝ մեջքիդ փայլուն

Պերճ գոտիներ ոսկեհյուս։

Աղբյուրներդ գիշեր ու զօր

Խոսքի բռնված իրար հետ,

Վտակներդ գիլ ու գլոր

Աբրեշումե փեշերեդ։

Թիթեռներդ՝ հուր-հրեղեն

Թռչող-ճախրող ծաղիկներ,

Զառ ու զարմանք երազներեն

Պոկված ծվեն-ծվիկներ։

Ծիրանավառ դու թագուհի,

Բուրումների դու աղբյուր,

Ծաղիկներդ հազար գույնի,

Հազար անուն, հազար բույր։

  1. Դուրս գրի՛ր անծանոթ բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր:

Կայծակեղեն-կայծակից (կայծակներից) գոյացած:

  1. Առանձնացրո՛ւ և կարդա՛ այն բառերը, որոնց հոմանիշներն ու հականիշները կարող ես թվարկել:

Ալմաստ-(հոմանիշ) տես ադամանդ:

  1. Արտահայտիչ կարդա՛ բանաստեղծությունը՝ ուշադրություն դարձնելով կետադրությանը:

  1. Դուրս գրի՛ր փոխաբերություններն ու համեմատությունները: Բացատրի՛ր:

  1. Շեշտադրելով բանաստեղծության նկարագրությունները՝  պատմի՛ր Արագածի մասին:

  1. Ի՞նչ գիտես Արագածի մասին. համեմատի՛ր տպավորություններդ բանաստեղծության նկարագրության հետ:

  1. Նկարի՛ր բանաստեղծության ամենատպավորիչ հատվածը:
  2. Ֆոտոնկարների միջոցով ներկայացրո՛ւ Արագածը օրվա տարբեր պահերին: Եթե կարող ես, ինքդ ֆոտոնկարի՛ր:

ՄԵՐ ԼԵԶՈՒՆ ՀԱՅԵՐԵՆՆ Է

Պատկերացնենք, թե մենք որևէ այլ երկրում ենք։ Առաջինը, որ կնկատենք, այն է, որ այդ երկրում մարդիկ խոսում են մեզ համար անհասկանալի լեզվով։ Դա է պատճառը, որ մենք այդ լեզուն անվանում ենք օտար։ Սակայն նույն այդ լեզուն մայրենի է դրանով խոսող մարդկանց կամ այդ երկրի ժողովրդի համար։ Յուրաքանչյուր ժողովուրդ ունի իր մայրենի լեզուն, որով նա խոսում է, գրում, հաղորդակցվում։ Ամենավաղ մանկությունից, երբ մարդն իր առաջին բառերն է արտասանում, սկսում է խոսել այն լեզվով, որը ավելի ուշ նրա կողմից արդեն գիտակցվում է որպես մայրենի լեզու։ Սովորաբար հենց մայրենի լեզվով են մարդիկ մտածում, ստեղծագործում, աղոթում, թերթեր տպագրում, ռադիո-հեռուստատեսային հաղորդումներ վարում և այլն։ Հայերի մայրենի լեզուն հայերենն է։ Յուրաքանչյուր ժողովրդի, ազգի գլխավոր հատկանիշը, որով նա տարբերվում է մյուսներից, հենց նրա մայրենի լեզուն է։ Հայերենը ոչ միայն մեր մայրենի լեզուն է. հայերենը նաև Հայաստանի Հանրապետության պետական լեզուն է։

Հայոց լեզուն աշխարհի հնագույն և հարուստ լեզուներից է։ Այն անցել է զարգացման բազմադարյան ուղի։ Մաշտոցյան գրերի գյուտից հետո, այսինքն` վերջին 1600 տարվա ընթացքում, գրավոր հայերենն անցել է երեք փուլ` գրաբար, միջին հայերեն և աշխարհաբար։ Աշխարհաբար հայերենը շարունակեց զարգանալ երկու ճյուղով, այդ պատճառով մենք այսօր ունենք երկու գրական լեզու` արևելահայերեն և արևմտահայերեն։

Ուշադի՛ր կարդացեք այս երկու բանաստեղծությունների հատվածները. Ինչո՞ւ ապշած ես,

 Լըճա՛կ, Ու չեն խայտար քու ալյակք,

Մի՞թե հայլվույդ մեջ անձկավ Գեղուհի՞ մը նայեցավ։

Պետրոս Դուրյան

Ես իմ անուշ Հայաստանի արևահամ բառն եմ սիրում,

 Մեր հին սազի ողբանվագ, լացակումած լարն եմ սիրում,

Արնանման ծաղիկների ու վարդերի բո՛ւյրը վառման,

Ու նաիրյան աղջիկների հեզաճկուն պա՛րն եմ սիրում։

 Եղիշե Չարենց

 Ի՞նչ նմանություններ և տարբերություններ եք տեսնում։

Երկու բանաստեղծություններն էլ հայերեն են, սակայն դրանցից առաջինը հյուսված է արևմտահայերենով, իսկ երկրորդը` արևելահայերենով։ Հայոց պատմությունն այնպես է ընթացել, որ մի որոշ ժամանակ մեր հայրենիքը բաժանված է եղել երկու մասի` Արևմտյան և Արևելյան։ Արևելյան Հայաստանում ձևավորվեց արևելահայերենը, իսկ Արևմտյան Հայաստանում՝ արևմտահայերենը։ Այսպիսով, հայոց լեզվի այս երկու տարբերակների գոյությունը պայմանավորված է հայ ժողովրդի պատմական ճակատագրով։ 19-րդ դարում, երբ ձևավորվում էր աշխարհաբարն իբրև գրական լեզու, Հայաստանը բաժանված էր Արևելյան և Արևմտյան մասերի։ Դրանցից յուրաքանչյուրն ուներ իր տնտեսական, քաղաքական և մշակութային կյանքի կենտրոնը։ Արևելյան Հայաստանում այդպիսի կենտրոն էր Արարատյան դաշտը, արևմտահայերի համար` Կոստանդնուպոլիսը։ Հիմնականում Արարատյան և Կոստանդնուպոլսի խոսակցական լեզուներն էլ դարձան այն հիմքերը, որոնց վրա զարգացան հայոց լեզվի երկու ճյուղերը։

Ընթերցանության համար

  • Աշխարհի ժողովուրդները խոսում են ավելի քան 3000 լեզուներով, այդ շարքում հայերենը` խոսողների թվով, առաջին հարյուրյակի մեջ է։

 • Լեզուներից միայն 13-ով են խոսում 50 միլիոնից ավելի մարդիկ` անգլերեն, իսպաներեն, ռուսերեն, գերմաներեն, ֆրանսերեն, իտալերեն, չինարեն, հինդի, ճապոներեն, արաբերեն և այլն։ Ով գիտե այդ լեզուները, կարող է հաղորդակցվել աշխարհի բնակչության 2/3-ի հետ։

• Հայերենը այն տասը լեզուներից է, որոնցով ամենից վաղ են տպագրական տառեր ձուլվել, ինչպես օրի[1]նակ` գերմաներենը, իտալերենը, ֆրանսերենը, ֆլա[1]մանդերենը, եբրայերենը, արաբերենը, անգլերենը, սլավոներենը։

 • Առաջին հայ տպագիր գիրքը` «Ուրբաթագիրք» բժշկա[1]րանը, լույս է տեսել Վենետիկում (Իտալիա) 1512 թվականին, տպագրության գյուտից 57 տարի հետո։ Հայ առաջին տպագրիչը Հակոբ Մեղապարտն է։ 2012թ. մեծ շուքով նշվեց հայ գրատպության 500–ամ[1]յակը, իսկ Երևանը ճանաչվեց Գրքի համաշխար[1]հային մայրաքաղաք:

 • Մատենադարանի հազարավոր ձեռագրերի մեջ ամենամեծը Մշո Ճառընտիրն է, որն ունեցել է հետաքրքրական ճակատագիր։ 1204 թվականին թուրք սելջուկները սպանում են այս ձեռագրի տիրոջը և կողոպտում նրա ունեցվածքը։ Հայերը դրամ են հավաքում, հետ են գնում ձեռագիրը և պահում Մշո Առաքելոց վանքում։ 1915 թվականին եղեռնից հրաշքով փրկված գաղթականներն իրենց հետ տանում են գիրքը, որը կշռում էր ավելի քան 2 փութ (32 կգ)։ Ձեռագիրը բաժանում են երկու մասի, մի մասը հասցնում են Էջմիածին, մյուսը թաքցնում են Էրզրումի եկեղեցու բակում, հայտնաբերվում է պատահաբար և հետագայում միացվում մյուս կեսին։ Գրքի 19 թերթ այժմ պահվում է Վենետիկի Մխիթարյան միաբանության գրադարանում:

Իմ Իսահակյանը

Իսահակյանը ծնվել է 1875 թվականին Ալեքսանդրապոլում հոկտեմբերի 30-ին, իսկ մահացել 1957 թվականին: Ալեքսանդրապոլը քանի որ գտնվել է Գյումրիում և Իսահակյանը ծնվել է Ալեքսանդրապոլ քաղաքում հիմա Գյումրիում այդ անունը այսինքն Ալեքսանդրապոլի անունը դրել են Իսահակյանի փողոց քանի որ Իսահակյանը ծնվել է Ալեքսանդրապոլում: 1896 թվականին ձերբակալվել է և մեկ տարի արգելափակվել Երևանի բերդում։ Բանտից դուրս գալուց հետո Իսահակյանը գրել է «Երգեր և վերքեր» իր առաջին գիրքը: 1897 թվականին նա մեկնում է Արտասահման և ընդունվում է Ցյուրիխի համալսարանում: Ուշադրություն է դարձնում  գրականության և փիլիսոփայության պատմությունների մասին: 1908 թվականի դեկտեմբերին Ավետիք Իսահակյանը նորից ձեռփակալվում է կես տարի թիֆլիսի Մետեխի բանտում: Կովկասում մնալը անհնար էր և 1911 Իսահակյանը տեղափոխվում է Արտասահման: 

Передышка

От деревни до ближнего леса дорога шла через широкое поле. Идёшь по
нему в летний день – солнце печёт, жара.
Но как раз на половине пути, у самой дороги, росла берёза…
Кто бы из леса в деревню или обратно ни шёл, обязательно сядет и
отдохнёт в прохладной тени под старым деревом. Кругом всё поле даже
блестит от солнца, а под густой берёзой всегда прохладно. Над головой
зелёные листья шумят, будто зовут присесть и передохнуть немножко.
Вот и прозвали эту берёзу „Передышкой”.
Ранней весной, только пригреет солнце, а Передышка уже зазеленела,
стоит среди поля нарядная, усыпанная молодыми листочками.
А осенью Передышка становится вся жёлтая. Подует ветер, и полетят с
дерева золотые листья. Целые стаи перелётных птиц садились передохнуть на берёзу. Но вот однажды осенью собрали ребята в лесу сухие ветки и возвращались домой. Дошли они до берёзки и присели отдохнуть. Посидели немного, а потом кто-то из них предложил:
– Давайте костёр разожжём, погреемся и картошку испечём.
Сказано – сделано. Наломали сухих веток, стали их зажигать, а они не
горят. Ветром огонь задувает.
– Постойте! – кричит один из мальчиков. – Тащите-ка ветки к берёзе.
Она наш костёр от ветра закроет.
С тех пор стали ребята между корнями берёзы костёр разводить,
картошку печь. Огонь разжигать было очень удобно: надерут коры с той же
берёзы, она хорошо горит, в один миг костёр разгорается.
Всю кору внизу с дерева ободрали. А между корнями получилась
большая чёрная дыра – настоящая печь.

Ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերես Փաթեթ 1

Սիրելի սովորողներ, այսօր կսովորենք հաշվել ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսը, ինչպես նաև կկատարեք գործնական աշխատանք։

Նախ ուսումնասիրենք ուղղանկյունանիստի փռվածքը։ Այն բաղկացած է 6 ուղղանկյուններից։

Օրինակի վրա հասկանանք, թե ինչպես պատրաստենք ուղղանկյունանիստ։ Ընտրեք 3 տարբեր չափումներ, օրինակ՝ 3 սմ, 5 սմ և 8 սմ։ Գունավոր ստվարաթղթից կտրեք 3 սմ և 5 սմ կողմերով 2 հատ ուղղանկյուն, կտրեք նաև 5 սմ և 8 սմ կողմերով 2 հատ ուղղանկյուն, որից հետո կտրեք 3 սմ և 8 սմ կողմերով 2 հատ ուղղանկյուն։ Այժմ սկոչի միջոցով այդ ուղղանկյունները միացրեք այնպես, որ ստանաք ուղղանկյունանիստի փռվածքը, դրանից հետո հեշտությմաբ կստանաք ուղղանկյունանիստ, որի չափումներն են՝ 3 սմ, 5 սմ և 8 սմ։

Ուղղանկյուանանիստի մակերևույթի մակերեսը նրա բոլոր նիստերի(ուղղանկյունների)  մակերերսների գումարն է։

Ուղղանկյունանիստի  չափումներն են՝ ուղղանկյունանիստի լայնությունը, երկարությունը և բարձրությունը։

Եթե ուղղանկյունանիստի չափումները նշանակենք a,b,c, քանի որ ուղղանկյունանիստի հանդիպակաց նիստերը իրար հավասար են, ուստի  նրա բոլոր նիստերի  մակերերսների գումարը կլինի՝ 2*a*b+2*b*c+2*a*c, որն էլ ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսն է։

Օրինակ՝ հաշվենք 3 սմ, 5 սմ և 8 սմ չափումներով ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսը։

a=3 սմ, b=5 սմ, c=8 սմ, ուրեմն ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսը՝ 2*3*5+2*5*8+2*3*8=30+80+48=158 սմ քառ․։

Ավելի լավ հասկանալու համար նախ պատկերենք ուղղանկյունանիստի փռվածքը՝

Նախ նկատենք, որ կա 2 հատ 3 սմ և 5 սմ կողմերով ուղղանկյուն։ Հաշվենք 3 սմ և 5 սմ կողմերով ուղղանկյուններից յուրաքանչյուրի մակերեսը՝ 3*5=15 սմ քառ․։

Այժմ նկատենք, որ կա 2 հատ 3 սմ և 8 սմ կողմերով ուղղանկյուն։ Հաշվենք 3 սմ և 8 սմ կողմերով ուղղանկյուններից յուրաքանչյուրի մակերսը՝ 3*8=24 սմ քառ․:

Այնուհետև նկատենք, որ կա 2 հատ 5 սմ և 8 սմ կողմերով ուղղանկյուն։ Հաշվենք 5 սմ և 8 սմ կողմերով ուղղանկյուններից յուրաքանչյուրի մակերեսը՝ 5*8=40 սմ քառ․։

S(մակերևույթի մակերես)=2*15+2*24+2*40=30+48+80=158 սմ քառ․

Առաջադրանքներ

1․Հաշվեք ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝ 5 դմ, 7 դմ,  8 դմ։

S=2xaxb+2xbxc+2xaxc

S= 2x5x7+2x7x8+2x5x8=262

2․Հաշվեք ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝ 6 սմ,  12 սմ, 10 սմ։

S=2xaxb+2xbxc+2xaxc

S=2x6x12+2x10xc+2x6x12=504

3․Հաշվեք ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝ 3 սմ, 5 սմ,  10 սմ։

S=2xaxb+2xbxc+2xaxc

S=2x3x5+2x10x3+2x5x10=190

4․Հաշվեք ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝

11 սմ,  12 սմ, 10 սմ:

S=2xaxb+2xbxc+2xaxc

S=2x11x12+2x10x11+2x12x10=724

5․ Հաշվեք ուղղանկյունանիստի մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝         

 3 սմ,  20 սմ, 10 սմ։

S=2xaxb+2xbxc+2xaxc

S=2x20x10+2x10x3+2x20x10=580

6․ Հաշվեք ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝

11 սմ, 12 սմ, 14 սմ։

S=2xaxb+2xbxc+2xaxc

S=2x11x12+2x14x11+2x12x14=908

7. Հաշվեք ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝

1 սմ, 2 սմ, 10 սմ։

S=2x1x2+2x10x1+2x2x10=64

8․Հաշվեք ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝  6 դմ, 7 դմ,  8 դմ։

S=2xaxb+2xbxc+2xaxc

S=2x6x7+2x8x6+2x7x8=292

9․Հաշվեք ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝ 7 դմ, 8 դմ,  9 դմ։

S=2xaxb+2xbxc+2xaxc

S=2x7x8+2x9x7+2x8x9=382

10․Հաշվեք ուղղանկյունանիստ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա չափումներն են՝ 2 դմ, 10 դմ,  11 դմ։

S=2xaxb+2xbxc+2xaxc

S=2x2x10+2x11x2+2x10x11=304

Երկրորդ մակարդակ․  հոկտեմբերի  ֆլեշմոբ

Անուն
*

Мой ответ

Ազգանուն
*

Мой ответ

Էլեկտրոնային հասցե
*

Мой ответ

Դպրոց
*

Արևելյան դպրոց-պարտեզ

Արևմտյան դպրոց-պարտեզ

Հյուսիսային դպրոց -պարտեզ

Հարավային դպրոց-պարտեզ

Միջին դպրոց

Ավագ դպրոց

Քոլեջ

այլ

Դասարան
*

Առաջին

Երկրորդ

Երրորդ

Չորրորդ

Հինգերորդ

Վեցերորդ

Յոթերորդ

Ութերորդ

Իններորդ

Տասներորդ

Տասնմեկերորդ

Տասներկուերորդ

Քոլեջի ուսանող

այլ

1. Արշակն ունի 30 խոզ, որոշ քանակի հավ և ոչ մի ուրիշ կենդանի չունի: Հավերի ոտքերի քանակը հավասար է խոզերի ոտքերի քանակին: Ընդամենը քանի՞ կենդանի ունի Արշակը:

Արշակը ընդհանուր ունի 90 կենդանի:

2. Վիրաբը և Թորգոմը ապրում են բարձրահարկ շենքում։ Թորգոմն ապրում է Վիրաբից 12 հարկ բարձր։ Մի օր Վիրաբը  իր տանից աստիճաններով բարձրացավ Թորգոմենց տուն։ 8-րդ հարկ հասնելով՝  նա անցավ ճանապարհի կեսը։ Ո՞ր հարկում է ապրում Թորգոմը։      

Թորգոմը ապրում է 12-րդ հարկում:

3. Իննայի  գրպանում կա 13 մետաղադրամ, յուրաքանչյուրը 50 կամ 100 դրամ արժողությամբ։ 800, 600, 700, 1150, 1250 թվերից ո՞րը չի կարող լինել Իննայի գրպանի եղած մետաղադրամների արժեքների գումարը։   

600

4. Ուղղանկյան թղթի չափերը 32×14 սմ են: Ընդամենը մեկ գծով այդ թուղթը կտրելով՝ կստանանք 1 քառակուսի և 1 ուղղանկյուն: Հետո թղթի մնացորդ ուղղանկյունը նույն ձևով շարունակում ենք կտրել այնքան ժամանակ, մինչև որ կտրելուց ստացված 2 կտորն էլ լինեն քառակուսի: Ինչի՞ է հավասար այս եղանակով ստացված ամենափոքր քառակուսու կողմի երկարությունը:   

160

5.  Անին գումարեց իր  ծննդյան օրվա թիվն ու ծնված  ամսվա  համարը և ստացավ 42։ Գտե՛ք Անիի ծննդյան օրն ու ամիսը։ 

Мой ответ

6. Գտե՛ք այն ամենափոքր  թիվը,  որը    2-ի բաժանելիս տալիս է 1 մնացորդ,      3-ի բաժանելիս  տալիս է 2 մնացորդ,      4-ի բաժանելիս տալիս է 3 մնացորդ,        5-ի բաժանելիս տալիս է 4 մնացորդ և   6-ի բաժանելիս տալիս է 5 մնացորդ։ 

Мой ответ


7. Մարիամն ու Վիկտորյան ունեին տարբեր քանակի թղթադրամներ։ Մարիամն ուներ  12 թղթադրամ, իսկ Վիկտորյան ուներ՝ 40:  Ամեն շաբաթ Մարիամն  ավելացնում էր 5 թղթադրամ, իսկ Վիկտորյան՝ մեկը։  Քանի՞ շաբաթից Մարիամն ու Վիկտորյան կունենան  հավասար քանակի թղթադրամներ։ 

Мой ответ

8. Մկան  և Կատվի  միջև հեռավորությունը 200 մետր է։ 10 վայրկյանում մուկը վազում է 10 մետր, իսկ կատուն՝ 8 մետր: Որքա՞ն հեռավորության վրա կարող են լինել նրանք 100 վայրկյանում։ (Գտնել բոլոր հնարավոր պատասխանները): 

Мой ответ

9. Պապիկն ուներ պարկով ընկույզ։ Երբ նա փորձեց բոլոր ընկույզները դասավորել երեք հավասար կույտերով՝ մեկ ընկույզն ավելացավ։  Այնուհետև նա այդ նույն ընկույզները դասավորեց  4, 5,  6 հավասար կույտերով ևս և կրկին մեկ ընկույզ ավելացավ։ Քանի՞ ընկույզ կար պարկի մեջ, եթե 7 հավասար կույտերով դասավորելու դեպքում ոչ մի ընկույզ չավելացավ։ Հայտնի  է, որ ընկույզները 500-ից քիչ էին։ 

Мой ответ

10.  Կարտոֆիլն ու խնձորը միասին կշռում էին 320 կիլոգրամ: Կարտոֆիլը 32 կիլոգրամով ծանր է խնձորից: Որքա՞ն է կշռում կարտոֆիլը:

2.8. Լուծույթներ

Դուք արդեն գիտեք, որ նյութերը բնության մեջ հիմնականում հանդիպում են խառնուրդերի ձևով: Դիտարկենք ջրի ու շաքարի խառնուրդը: Այն համասեռ խառնուրդ է, որում շաքարի լուծված մասնիկները տեսանելի չեն: Պատճառն այն է, որ շաքարի մոլեկուլները հավասարաչափ բաժանվել են ջրի մոլեկուլների միջև: Նման խառնուրդից շաքարը կարելի է առանձնացնել միայն ջուրը գոլոշացնելով: Այդպիսի խառնուրդը կոչվում է լուծույթ: Շաքարի լուծույթում շաքարը լուծված նյութ է, իսկ ջուրը լուծիչը: Այսպիսով լուծույթը համասեռ խառնուրդ է կազմված լուծիչից և լուծված նյութից: Հաճախ անհրաժեշտ է լինում պարզել, թե լուծված նյութը լուծույթի որ մասն է կազմում:

Օրինակ եթե 1կգ. կերակրի աղը (NaCl) լուծենք 5կգ. ջրում (HշO), կստանանք 6կգ. զանգվածով լուծույթ: Այս դեպքում կերակրի աղը կկազմի լուծույթի 1\6 մասը: Դա լուծված նյութի զանգվածի հարաբերությունն է լուծույթի զանգվածին, որն անվանում ենք լուծված նյութի զանգվածային բաժին:

Ենթադրենք ՝ կաղամբի թթու պատրաստելու համար մեզ անհրաժեշտ է կերակրի աղի 1\10 զանգվածային բաժնով 20 կգ. լուծույթ: Պարզենք, թե այդ լուծույթը պատրաստելու համար որքան կերակրի աղ և որքան ջուր է անհրաժեշտ:

Ըստ բերված տվյալների՝ կերակրի աղը պետք է կազմի լուծույթի 1\10 մասը: Հաշվելք 20 կգ-ի 1\10 մասը. (20:10)x1=2 (կգ կերակրի աղ) 20-2=18 (կգ ջուր) Պրզվեց, որ կերակրի աղը պետք է վերցնել 2կգ, իսկ ջուրը ՝18կգ:

Լուծույթները կյանքի համար կարևոր նշանակություն ունեն: Օրինակ՝ բնական ջուրը լուծյթ է, առանց որի կյանքն անհնար է: նրա մեջ լուծված աղերը, թթվածինը, ածքաթթու գազը և մազմաթիվ այլ նյութեր մարդու օրգանիզմի համար ունեն կարևոր նշանակություն: Ջրային լուծույթներ են արյունն ու ստամոքսահյութը: Մարդկանց կենդանիների և բույսերի բջիջները պարունակում են օրգանական և անօրգանական տարբեր նյութերի ջրային լուծույթներ: Կենցաղմ օգտագործվող ջրային լուծույթներից են կերակրի աղի, քացախաթթվի, շաքարի լուծույթները: Ջրային լուծույթներ են նաև մրգային հյութերը, տարբեր տեսակի խմիչքները և այլն:

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ

Հայոց պատմական հայրենիքի մի հատվածում է Հայաստանի Հանրապետությունը։ Հայաստանի Հանրապետությունը կրճատ անվանում են Հայաստան։ Հայաստանի Հանրապետությունը զբաղեցնում է Հայկական լեռնաշխարհի հյուսիսարևելյան բարձրադիր մասը։

Այստեղ նույնպես, ինչպես Հայկական լեռնաշխարհի մյուս հատվածներում, շատ են բարձր լեռները և արագահոս լեռնային գետերը։ Երկնքից կախված չորս հսկա զանգերի է նման քառագագաթ Արագածը` Հայաստանի Հանրապետության ամենաբարձր լեռը (4090 մ)։ Արագածի լանջերը, դեպի հարավ իջնելով, աստիճանաբար ձուլվում են Արարատյան դաշտին։

Չորս հսկա զանգերի է նման քառագագաթ Արագածը: Հյուսիսային և հյուսիսարևելյան կողմերից հանրապետությունը պարուրված է Վիրահայոց, Փամբակի և Սևանի լեռների երկարաձիգ շարքերով, իսկ հարավում վեր են խոյանում Զանգեզուրի լեռները։ Դրանց միջև հոսում են Հրազդան, Որոտան, Դեբեդ և այլ մեծ ու փոքր գետեր։ Հայաստանի ընդերքը հարուստ է օգտակար հանածոներով։ Դեռ անհիշելի ժամանակներից Հայկական լեռնաշխարհի տարբեր մասերում զբաղվել են մետաղաձուլությամբ։ Գիտնականներից շատերը համարում են, որ Հայաստանում են առաջին անգամ ձուլել բրոնզ և երկաթ։ Հատկապես նշանավոր են Երևանի տարածքի Շենգավիթ և Արմավիրից ոչ հեռու գտնվող Մեծամոր հնավայրերում հայտնաբերված ձուլարանները, որտեղ շուրջ 5000 տարի առաջ զբաղվել են բրոնզի, ոսկու, հետագայում` երկաթի ձուլմամբ։ Այժմ Հայաստանում շահագործվում են պղնձի, ոսկու, մոլիբդենի և այլ մետաղների մի քանի հանքավայրեր։ Մեր երկիրը հարուստ է նաև շինանյութերով։ Արժեքավոր են բազմերանգ տուֆի, բազալտի, գրանիտի, մարմարի հանքավայրերը։ Տուֆակերտ են Հայաստանի բնակավայրերի, այդ թվում` Երևանի բազմաթիվ շինություններ։ Հենց այդ պատճառով էլ Երևանն անվանում են վարդագույն քաղաք։ Մեր ազգային հարստություններից են հանքային ջրերի մեծ պաշարները։ Դրանք հայտնի են ոչ միայն Հայաստանում, այլև նրա սահմաններից դուրս. Ջերմուկի, Բջնիի, Դիլիջանի, Արզնու առողջարար հանքային ջրերը արտահանվում են շատ երկրներ։ Հայաստանը բոլոր հայերի հայրենիքն է։

Ինչպես գիտենք, Հայաստանում, հայերից բացի, ապրում են նաև այլազգիներ` եզդիներ, ասորիներ, ռուսներ, հույներ և այլք։ Հայաստանի բնակչության շուրջ մեկ երրորդը բնակվում է մայրաքաղաք Երևանում։ Իր մեծությամբ հանրապետության երկրորդ քաղաքը Գյումրին է: Այն Հայաստանի հին քաղաքներից է, որտեղ պահպանվել են պատմաճարտարապետական արժեք ունեցող բազմաթիվ կառույցներ: Գյումրին նշանավոր է իր յուրօրինակ հումորով։ Փամբակ գետի անտառապատ հովտում է մեծությամբ հանրապետության երրորդ քաղաքը` Լոռու մարզկենտրոն Վանաձորը: Հայաստանը հարուստ է բնական պաշարներով, որակյալ աշխատուժով, որոնք տնտեսական զարգացման համար խիստ կարևոր են։

Յուրաքանչյուր հայ մարդու համար նվիրական գործ պետք է դառնա հայրենիքը շենացնելը։

Խնդիրներ տարիքի հետ կապված

Կարինեի մայրիկը 32 տարեկան է, իսկ Կարինեն նրանից փոքր է 20 տարով։ 6 տարի հետո Կարինեն մայրիկից քանի՞ տարով փոքր կլինի: 16

Անահիտը 5 տարեկան է, իսկ հայրիկը նրանից մեծ է 7 անգամ: 5 տարի հետո հայրիկը Անահիտից քանի՞ անգամ մեծ կլինի:35

Արթուրի պապիկը 70 տարեկան է։ Արթուրը իր պապիկից փոքր է 7 անգամ։ 5 տարի հետո Արթուրը քանի՞ տարով փոքր կլինի իր պապիկից։ 35

Արմենի և իր մայրիկի տարիքների գումարը 30 է։ Որքա՞ն կլինի նրանց տարիքների գումարը 4 տարի հետո։ 34

2 տարի առաջ եղբորս և իմ տարիքների գումարը 18 էր: Որքա՞ն է մեր տարիքների գումարը 2 տարի հետո։ 22

5 տարի առաջ իմ և տատիկիս տարիքների գումարը 66 էր: Որքա՞ն կլինի մեր տարիքների գումարը 3 տարի հետո։ 69

Ես 9 տարեկան եմ, մայրիկս ինձանից մեծ է 25 տարով, հայրիկս մայրիկիցս մեծ է 3 տարով։ 6 տարի հետո հայրիկս քանի՞ տարով մեծ կլինի ինձանից։

Ես 8 տարեկան եմ, եղբայրս 3 տարով փոքր է ինձանից, մայրիկս 28 տարով մեծ է եղբորիցս: Հայրիկս 4 տարով մեծ է մայրիկիցս: 5 տարի հետո հայրիկս քանի՞ տարով մեծ կլինի ինձանից։

Մայրիկս 35 տարեկան է, իսկ հայրիկս նրանից 5 տարով է մեծ, իսկ ես հայրիկիցս փոքր եմ 5 անգամ: Քանի՞ տարեկան եմ ես: 8

Իմ փոքրիկ քույրիկ Աստղիկը ինձանից փոքր է յոթ անգամ։ Ես յոթ տարեկան եմ։ Երեք տարի հետո որքա՞ն կլինի իմ և Աստղիկի տարիքների գումարը։